20201110 – Van wetenschapscommunicatie tot fake news: de coronacrisis als oefening voor de klimaatcrisis

event_jongeren_en_communicatie
Waar en wanneer:
Dinsdag 10 november 2020 | 14.00 uur tot 16.00 uur | o.l.v. prof. Jean-Pascal van Ypersele (UCLouvain) | ONLINE 

Een webinar over wetenschaps- en beleidscommunicatie, fake news/desinformatie, de rol van de media, informatieverwerving en kennisweigering.

Het webinar opnieuw bekijken

Programma

  • 14.00 u – 14.05 u | Inleiding door prof. Jean-Pascal van Ypersele (UCLouvain)
  • 14.05 u – 14.35 u | Wetenschaps- en beleidscommunicatie

De communicatie rond Corona lijkt soms een afspiegeling van de communicatie over de klimaatcrisis. Ook hier stonden wetenschappers aanvankelijk eenzaam in de woestijn te roepen en was (en is) het niet vanzelfsprekend om beleid en burgers te mobiliseren voor noodzakelijke maatregelen. Wat zijn de belangrijkste overeenkomsten en verschillen tussen de beide crisissen? Wat kunnen we leren uit deze wetenschaps- en beleidscommunicatie? Hoe wordt gecommuniceerd over COVID-19  en de klimaatcrisis en hoe wordt in beide gevallen rekening gehouden met wetenschappelijke inzichten door zowel het beleid als het grote publiek? Hoe kan men de adviezen van wetenschappers doen volgen? Hoe wordt de stap van wetenschap naar beleid gezet, en van beleid naar media en publiek?

Hoe kan ook een ‘sense of urgency’ en mentaliteitswijziging gecreëerd worden voor de klimaattransitie, met zowel aandacht voor de maatschappelijke als ecologische en economische dimensies? Hoe kan men ook de kwetsbare groepen meetrekken in het verhaal? Hoe een breder maatschappelijk draagvlak creëren voor noodzakelijke veranderingen?

Sprekers: Prof. Jean-Pascal van Ypersele (UCLouvain) en Christophe Schoune (Journalist Imagine Demain) in dialoog met elkaar (FR)  (presentatie van Ypersele / Schoune)

  • 14.35 u – 14.50 u | Q & A

VERSLAG DEEL 2

  • 14.50 u – 15.20 u | Fake news /desinformatie en de rol van de media / Informatieverwerving, kennisweigering en cognitieve dissonantie

Wat is de rol van de media in de communicatie over de corona- en de klimaatcrisis? Hoe gaan de media (traditionele/nieuwe) om met wetenschappelijke informatie enerzijds, desinformatie en fake news anderzijds?  Vooral de nieuwe media worden met de vinger gewezen als een belangrijke bron van manipulatie en fake news/desinformatie.
Wat is fake news en vanwaar komt het?  Is er evolutie in de aard en de frequentie? Verschillen en gelijkenissen tussen de corona- en de klimaatcrisis?  Hoe komt het aan bod in de verschillende media? Welke strategieën en technieken van misleiding worden gebruikt (bv. wat betreft de klimaatcrisis)? Heeft fake news effect en welke bescherming heeft de burger? Wat is het belang van objectieve feiten,  kwalitatieve onderzoeksjournalistiek en factchecking?

De media zorgen voor de boodschap, maar wat met deze informatie wordt gedaan is een andere vraag. Hoe gaan verschillende subgroepen binnen de samenleving om met informatie? Waar halen zij hun kennis:  bij traditionele media, peers,  sociale media,…? Naast de kennis is er de houding tegenover informatie.  Welke psychologische en sociale mechanismen spelen een rol bij het niet aanvaarden van objectieve wetenschappelijke informatie? De moeilijke stap naar en van kennis en overtuiging naar gedragsverandering? Bij wie slaat  fake news het meest aan en waarom? Zijn er verschillen qua leeftijd, opleidingsniveau, sociale achtergrond,…? Hebben vooral jongeren voldoende en correcte kennis en mediawijsheid en hoe verhouden ze zich tot andere leeftijdsgroepen?

Sprekers: Tim Pauwels (ombudsman VRT) en prof. Ike Picone (VUB) in dialoog met elkaar (NL)

  • 15.20 u – 15.35 u | Q & A
  • 15.35 u – 16.00 u | Slotwoord door de Jongerenraden (NL & FR)

Hoe staan jongeren tegenover deze problematiek van (des)informatie en fake news? De jongerenvertegenwoordigers van de raad, die dit webinar mee organiseren, zorgen voor een slotbeschouwing bij dit debat. Reine Spiessens en Nadège Carlier. (Samenvatting slotbeschouwing)

Slotconclusie Jean-Pascal van Ypersele

Opmerkingen, vragen of suggesties?